Ontbreken van wettelijke basis
Bij brief d.d. 14 oktober 2016 heeft Orange Legal de Voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, mr. F.C. (Frits) Bakker om opheldering gevraagd in verband het ontbreken van een wettelijke basis en goedkeuring voor het experiment van de rechtbank Noord-Nederland tezamen met rechtsbijstandverzekeraars DAS en Unive.
Dubieus experiment
Op 15 september 2016 startte de rechtbank Noord-Nederland tezamen met rechtsbijstandverzekeraars DAS Rechtsbijstand en Unive (SUR) een experiment voor kleine zaken/zaakjes. Het experiment bleek echter niet in het belang van de ‘arme consument’, maar volledig in het belang van de rechtsbijstandverzekeraars (!). Immers, de praktijk is dat kleine zaken door de rechtsbijstandverzekeraars worden afgekocht zodat daarover niet hoeft te worden geprocedeerd. Het betreft dus een bekend verzekeringsrisico voor de rechtsbijstandverzekeraars. Met het experiment wordt/werd de consument gedupeerd omdat deze nu ineens moet procederen voor een kleine vordering.
Verzekeringsrisico
Als de kleine vorderingen ook al geen verzekeringsrisico meer zouden zijn, waar betaal je dan bijvoorbeeld bij DAS Rechtsbijstand nog premie voor? Die verzekering is reeds volledig uitgekleed. Veel consumenten komen in aanmerking voor een toevoeging. Er geldt bovendien een maximum voor veel procedures van totaal € 2500 ex BTW voor rechtsbijstand uitsluitend richting/tijdens een procedure, minus een eigen risico van € 250 inclusief BTW. Wanneer een zaak door de externe advocaat/jurist gewonnen wordt, komen de proceskosten op grond van de Polisvoorwaarden toe aan DAS. En klap op de vuurpijl komen kleine vorderingen ook nog eens voor rekening van de Staat (lees: Belastingbetaler)?
Bekijk hier de uitzending van Radar d.d. 5 december 2016 te 20.30 uur over de in opspraak geraakte rechtsbijstandverzekering:
“Instanties”
Bizar is dat Unive en DAS volstrekt misplaatst als “instanties” en “partners” werden geduid op de website van de rechtbank. Ten onrechte werd bij het grote publiek gesuggereerd dat DAS en Unive maatschappelijke organisaties zijn, terwijl het verzekeraars betreffen die al vele honderden miljoenen euro’s per jaar aan omzet binnen hengelen met premies.
‘Experiment rechtbank Noord-Nederland ondenkbaar in een zichzelf respecterende rechtsstaat’
De Deken van de Orde van Advocaten, mr. R.A.A. Geene heeft -terecht- forse kritiek geuit op het experiment bij de Rechtbank Noord-Nederland. De Deken heeft onder de aandacht gebracht dat er vanuit de Balie grote bezwaren bestaan tegen de gemaakte procedure afspraken.
Voorts heeft de Deken de President van de rechtbank meegedeeld dat het in een zichzelf respecterende rechtsstaat ondenkbaar is dat de rechtbank zich met uitsluiting van andere partijen kan commiteren om een geselecteerde groep aanbieders te faciliteren. Ter onderbouwing voegde mr. Geene daar aan toe dat de rechtbank toegankelijk moet zijn voor iedereen zonder dat de rechtzoekende wordt gedwongen zich eerst aan te sluiten bij commerciële marktpartijen die exclusief een bijzondere rechtsingang wordt geboden.
Reorganisatie Rechtspraak
In een tijd waarin de rechtspraak reorganiseert en er juist op kosten wordt beknibbeld is dat onbegrijpelijk en onacceptabel te noemen. Evident is dat een experiment vraagt om een extra ‘workload’ voor de rechtspraak. Uiteindelijk moet de belastingbetaler alles ophoesten. Oftewel: het betreft een onzinnig, overbodig en duur experiment waar alleen de rechtsbijstandverzekeraars baat bij hebben.
Nieuwe wetgeving
Handelen c.q. experimenteren zonder wettelijke basis is kwalijk omdat het legaliteitsbeginsel een essentieel onderdeel is van onze rechtsstaat en de democratie. Er moet dus worden voorzien in een wettelijke basis om in het vervolg een mislukking van experimenten, zoals het experiment van de Rechtbank Noord-Nederland, te voorkomen.
De Raad voor de Rechtspraak is blijkens de hieronder vermelde link verheugd te kunnen melden dat Minister Dekker (Rechtsbescherming) ernaar streeft om medio 2018 een conceptwetsvoorstel klaar te hebben waarmee de rechter ruimte krijgt om te experimenteren met eenvoudige procedures. Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, is blij met de vaart die de minister wil maken met deze – voor de Rechtspraak belangrijke – wetgeving.
Aangenomen mag worden dat het beoogde experiment bij de Rechtbank Noord-Nederland tezamen met rechtsbijstandverzekeraars DAS Rechtsbijstand en Unive bij gebreke van wettelijke basis en bij gebreke van voldoende draagkracht als mislukt moet worden beschouwd.
Toekomstige experimenten
De Rechtspraak wil snel beginnen met de in het regeerakkoord aangekondigde ‘buurtrechter’ (die zich op lokaal niveau gaat richten op juridisch eenvoudige zaken tegen lage griffiekosten) en de ‘schuldenrechter’, waar alle zaken van een schuldenaar op 1 plek worden behandeld.
Volgens mr. Bakker is de drempel om naar de rechter te gaan vaak te hoog. De Rechtspraak wil daarom experimenteren met eenvoudige procedures die partijen bij elkaar brengen in plaats van het conflict alleen maar groter te maken. Bakker: ‘Onze huidige regels zijn vaak meer dan honderd jaar oud en dus niet meer van deze tijd. Bij burenruzies of vechtscheidingen maken ze problemen soms zelfs erger, omdat partijen in de zittingszaal lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Zo los je conflicten niet op. Rechters willen meer ruimte om onderliggende problemen echt aan te pakken. Ze willen niet alleen maar kijken naar het juridische geschil.’
Voor meer informatie over dit onderwerp kan worden kennis genomen van de volgende artikelen:
Deze post is geschreven door mr. Floris Zwartkruis. Voor meer informatie zie ook www.orangelegal.nl en info@orangelegal.nl
